Afval­ver­wer­kings­be­drijf AEB weer in de verkoop

De gemeente Amsterdam wil het Afval Energie Bedrijf (AEB) aan private investeerders verkopen – een plan dat al eerder geflopt is. De Partij voor de Dieren ziet liever dat het AEB in publieke handen blijft.

Vitale industrie naar de hoogste bieder

Het AEB (Afval Energie Bedrijf) is een afvalverwerkingsbedrijf waar restafval verwerkt wordt van gemeenten en bedrijven uit (regio) Amsterdam. Het bedrijf levert ook warmte aan duizenden Amsterdamse woningen. Het AEB is eigendom van de gemeente Amsterdam, maar de gemeente wil het bedrijf verkopen aan private (en mogelijk buitenlandse) investeerders. Deze verkoopplannen werden eerder tegengehouden door de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Volgens hen zou er door deze verkoop een te machtig bedrijf ontstaan, wat kan leiden tot prijsverhogingen voor de consument. Desalniettemin werd door het college besloten om het AEB opnieuw in de etalage te zetten en te verkopen aan de hoogste bieder.

Maximaal stoken voor maximale winst

De Partij voor de Dieren kan zich niet vinden in deze beslissing. Nadat de ACM de verkoop verbood, betoogde fractievoorzitter Anke Bakker in Het Parool dat de gemeente deze tweede kans moest pakken om het AEB juist in gemeentelijke handen te houden en om te vormen tot een duurzaam en toekomstbestendig bedrijf. Met de 1,3 megaton CO2 die het AEB nu jaarlijks uitstoot, levert het bedrijf namelijk veruit de grootse bijdrage aan klimaatverandering van alle bedrijven in Amsterdam. Dit is dezelfde stad die in 2050 circulair wil zijn – een plan waar het stadsbestuur zich aan gecommitteerd heeft. Dus zou het zich moeten richten op het hergebruiken van waardevolle materialen en grondstoffen en met een concreet plan komen om te stoppen met het verbranden van afval. De huidige realiteit is echter dat er duizenden huishoudens qua warmtevoorziening afhankelijk zijn van afvalverbranding en er geen plannen zijn om deze bron te vervangen.

Wanneer het AEB in commerciële handen valt, kan ervan uitgegaan worden dat er zo lang mogelijk maximaal doorgestookt zal blijven worden voor maximale winst. Naast het eigen huishoudelijke afval verschepen wij ook al jaren bergen afval vanuit het buitenland om hier vervolgens te verbranden, met de wekelijkse 1800 ton uit Italië als meest recente toevoeging. Zo lang andere landen de eigen verwerking niet op orde hebben, kan daar zo maar nog meer import van afval bij komen. Dit alles is een ramp voor het klimaat en voor onze circulaire ambities. Anke: “Commerciële verkoop betekent kiezen voor gemakzucht, weglopen van verantwoordelijkheden en blij zijn met eenmalig een flinke zak geld.”

Kansen voor innovatie en duurzaamheid

Dit is niet de eerste keer dat de gemeente wegkoopt voor diens verantwoordelijkheden. Zo wees fractievertegenwoordiger Mischa Meerburg op een aantal vergelijkbare situaties zoals die rondom luchthaven Schiphol, de biomassacentrale in Diemen en de verkoop van Tata Steel aan India. Over de verkoop van het AEB waarschuwde hij daarom: “de eerstvolgende keer dat er wanprestatie geleverd wordt – op milieu, op luchtvervuiling, op klimaat, op het gebied van arbeidsomstandigheden of de warmtelevering – kan dit college zich verschuilen achter de uitspraak: ‘wij gaan er niet over, het AEB is niet van ons.’ En dat valt in een heel lelijk patroon. Zo is het altijd wel de schuld van iemand anders.”

Bovendien is de verkoop van het afvalverwerkingsbedrijf ronduit zonde van alle inspanningen vanuit de gemeente. In 2021 gaf de gemeenteraad een enquêtecommissie, waar Anke aan meewerkte als lid van de onderzoekscommissie, namelijk de opdracht om te kijken naar de problemen en vraagstukken rondom het AEB. Dit onderzoek kostte miljoenen – wel kwamen er belangrijke lessen uit voort over hoe het beter zou kunnen in de toekomst. Met de mogelijke verkoop wordt al deze vergaarde kennis als grofvuil op straat gezet en aan de hoogste bieder verkocht. Dit kunnen we niet laten gebeuren. Mischa: “Laat het AEB niet als een hete aardappel uit handen vallen omdat je bang bent om te investeren in de toekomst. Er liggen zo veel kansen voor innovatie en duurzaamheid als we het in eigen hand houden.”

Bekijk hier de recent ingediende moties over het AEB:

• Motie inzake houd AEB in publieke handen
• Motie inzake advies Binnenlandse Zaken volgen
• Motie inzake criteria lange termijn strategie AEB

• Motie inzake inzake Publiek belang centraal
• Motie inzake een landelijk CO2 reductie plan voor afvalverbrandingsinstallaties
• Motie inzake een duurzame toekomst voor grondstoffen en warme woningen