Kies nu voor de landbouw van de toekomst

Hoe gaat het met Amsterdam in de toekomst? Wat voor stad laten wij achter voor de volgende generaties? Dat zijn belangrijke vragen waar de gemeenteraad van Amsterdam antwoord op moet hebben bij het maken van beleid. Voor de zoveelste keer kijkt de stad vooruit zonder aandacht te hebben voor de landbouw van Amsterdam. Daarom doet de Partij voor de Dieren bij de Begroting 2025 voorstellen voor de landbouw van de toekomst: duurzaam, milieuvriendelijk en natuurinclusief.

Huh, Amsterdam én landbouw?
Ja, de hoofdstad heeft ook landbouw, voornamelijk veeteelt. De stad heeft gemiddeld meer dan 10.000 dieren in de veehouderij. Het gaat om ruim 6.000 koeien, bijna 3000 varkens en meer dan 1000 geiten. En dan weten we nog niet hoeveel individuele dieren er in totaal per jaar op ons grondgebied hebben geleefd, want rundveekoeien worden na het opfokken gemiddeld op een leeftijd van 18 maanden geslacht.

De veehouderij in Amsterdam neemt bijna alle landbouwgrond in beslag, ongeveer 2800 hectare van de in totaal ongeveer 3200 hectare van ons landelijk gebied, dat uit Landelijk Noord en Weesp bestaat. Er is sprake van zure veengrond die niet zo geschikt is voor akkerbouw van traditionele gewassen zoals wortelen of bloemkool. Maar eigenlijk is het door de drassigheid ook ongeschikt om dieren te houden, want die willen geen natte voeten. Daarom wordt het waterpeil kunstmatig laag gehouden om zo een droge grond te verkrijgen.

Duurzame landbouw: terugdringen CO2- en stikstofuitstoot
Dit landbouwsysteem is slecht voor het milieu. Want als je veen uitdroogt dan komt er CO2 vrij en daalt de bodem (wat weer zorgt voor schade aan de openbare ruimte, voor verzakkingen van wegen en huizen). Daarnaast is de veehouderij los van het bodemgebruik al CO2-uitstoter. Uit onze berekeningen blijkt dat het verhogen van het waterpeil én het overschakelen naar volledige vee-vrije landbouw samen zouden zorgen voor een besparing van circa 90 kton CO2-equivalent. Dit zou een grote besparing zijn, die ook hard nodig is: om onze CO2-doelstelling voor 2030 te halen, moet nog 595 kton CO2-equivalent extra worden bespaard.

De impact van het systeem op de natuur is even zo slecht. Het mest- en urineoverschot in de landbouw, als gevolg van het houden van te veel dieren, zorgt ervoor dat er veel stikstof in de lucht komt, wat neerslaat op omliggende natuur. Hier zorgt een teveel aan stikstof ervoor dat de biodiversiteit in een rap tempo achter uitholt. Specifiek voor Amsterdam geldt dat de natuurdoelen in omliggende Natura 2000 gebieden als het Ilperveld-Varkensland-Oostzanerveld-Twiske (IVOT) en het Naardermeer niet gehaald worden. Beperken van de stikstofuitstoot in Landelijk Noord en Weesp kan ervoor zorgen dat deze doelen in zicht komen.

Water als bondgenoot
Het is al decennialang de traditie om de grond uit te drogen en het milieu te vervuilen met het huidige landbouwsysteem. Veel mensen lijken blind voor de valse romantiek van een koe in de wei. Dit wordt vaak gezien als hét symbool van het traditionele platteland en natuurlijke landbouw, maar in de werkelijkheid is dit veel complexer. Het is een idyllisch beeld dat de werkelijke impact van de veehouderij op het milieu maskeert. Maar het kan gelukkig ook anders!

Water verdient veel meer ruimte en dat zal een hele verandering zijn. We moeten onze watervrees aan de kant zetten en rondom de stad aan de slag met natte teelten voor menselijke consumptie (denk aan cranberries, zwarte bes, gagel) of natte teelten voor bouwmaterialen (zoals lisdodde, riet, olifantsgras). Een deel van de grond kan weer nat natuurgebied worden waar watervogels en waterplanten in het veen-ecosysteem zich thuis voelen. Ook is (piek)waterberging hard nodig in de regio en daar kan deze grond heel geschikt voor zijn. Daarnaast bieden zonnepanelen nu al een zeer goed verdienmodel voor boeren in transitie. Eventueel kunnen deze zelfs gecombineerd worden met (natte) akkerbouwteelten.

Steun de boeren
Het is dus duidelijk dat de huidige vorm van landbouw niet toekomstbestendig is, maar veel van de boeren zitten vast in dit systeem en kunnen niet zomaar omvormen. Daarom moet Amsterdam in actie komen. De Partij voor de Dieren stelt voor om geld opzij te zetten in een landbouwfonds om boeren nu eindelijk eens perspectief te bieden.

De Partij voor de Dieren wil dat Amsterdam de hierboven beschreven behoeftes voor de toekomst gaat vastleggen in een visie op het platteland en dat agrariërs via het landbouwfonds met 26 miljoen euro worden geholpen om hun toekomst hierop af te stemmen. Dit is nodig voor publieke belangen als een gezonde bodem, waterveiligheid en het tegengaan van klimaatverandering. En de boeren zelf hebben er ook alle baat bij om hun bedrijf van de doodlopende weg af te krijgen: zij verdienen een toekomstbestendige onderneming.

Red de Lutkemeer!
De enige wél vruchtbare plek voor akkerbouw in Amsterdam is natuurlijk de Lutkemeerpolder. Hier ligt 43 hectare aan waardevolle biologische zeekleigrond. Toch is het plan om bijna alles hier vol te gaan bouwen voor megamagazijnen voor spullen, ten koste van de teelt van gezonde biologische groenten. Het zal een drukke verkeersader worden met vrachtwagens die af en aan rijden, vol vervuiling en lawaai. Hier zal de Partij voor de Dieren zich continu tegen blijven verzetten: behoud de Lutkemeerpolder!

Het is nog niet te laat om het tij te keren. Zo lang nog niet alle grond is ingenomen als bouwterrein, kan de polder nog worden gered. Er is groeiend verzet tegen de bouwplannen, zo sprak onlangs ook het waterschap zich tegen het project vanwege de benodigde waterberging en zorgen over waterveiligheid. Het is ook nog steeds wachten op de wijziging van het bestemmingsplan. Het lijkt erop dat er slechts 3 hectare voor stadslandbouw zal worden gereserveerd. Daar nemen wij geen genoegen mee! Lees hier meer.

Voorstel: investeer ruim 50 miljoen bij de begroting 2025
Bij de begroting 2025 zal de Partij voor de Dieren meer voorstellen indienen. Zo doet de stad ook onvoldoende om ons voor te bereiden op extreme hitte, droogte en gevaarlijke regenbuien. Met het veranderende klimaat is het van levensbelang dat we de stad hierop goed voorbereiden. Normen voor waterberging zullen bij bouwplannen omhoog moeten en daarnaast wordt het hoog tijd voor échte vergroening van de stad.

De Partij voor de Dieren ziet ook dat de balans in de stad zoek is: Amsterdam blijft aantrekkelijk voor toeristen, maar de bewoner heeft het nakijken, zeker in het centrum van de stad staat de leefbaarheid onder druk. Daarom vinden wij het onbegrijpelijk dat de toeristenbelasting niet opnieuw wordt verhoogd volgend jaar. Ons voorstel is om deze belasting wél weer met een stapje te verhogen, van 12,5% naar 15% per overnachting. Daarmee komen we een stap dichterbij het uiteindelijk terugdringen van het aantal toeristen én halen we ruim 50 miljoen euro op dat in de toekomst van de stad gestoken kan worden. We stellen voor om deze opbrengst te investeren in het landbouwfonds en in klimaatadaptatie van de stad.

Bekijk hier onze voorstellen:

• Een visie op het Amsterdamse platteland.
• Verhoog de toeris­ten­be­lasting ten behoeve van een toekomst­be­stendige stad.
• Investeer in een verjaar­dags­cadeau waar de stad daad­wer­kelijk wat aan heeft.

Het Amsterdamse wapen met wortels op de boerensjaal is gemaakt door Maria Tiqwah: https://mariatiqwah.nl/.