Een Nieuw Amsterdams Verbond: bedrijven met dubieuze belangen schuiven ook aan

De afgelopen week debatteerde de Amsterdamse gemeenteraad over de oprichting van het Nieuw Amsterdams Verbond (NAV). Deze nieuwe vereniging biedt bedrijven de mogelijkheid te investeren in maatschappelijke projecten in de stad. De Partij voor de Dieren is kritisch op de inmenging van grote bedrijven zoals Schiphol, Booking.com en de Rabobank in het Nieuw Amsterdams Verbond. Daarom hebben we een motie ingediend om strengere toelatingseisen te stellen voor investeerders. Deze motie is helaas niet aangenomen. 

Een warm hart voor Amsterdam? 
In 2023 deed burgemeester Halsema een oproep aan het bedrijfsleven om bij te dragen aan het oplossen van grote stedelijke problemen, zoals armoede [1]. Dit leidde tot het opzetten van een “Nieuw Amsterdams Verbond”. Het idee: investeerders en maatschappelijke initiatieven op één plek samenbrengen om zo het meeste te maken van commerciële investeringen in de stad. Het is de hoop van de burgemeester dat het in 100 jaar tijd uit zal groeien tot een bekend en geliefd (inter)nationaal instituut.  

De financiering voor deze grootse plannen moet in de beginjaren vanuit de gemeente komen. De exacte hoeveelheid is onduidelijk, maar de gemeente spreekt van een substantiële bijdrage. Het andere deel komt uit een groep bedrijven en personen die zeggen Amsterdam een warm hart toe te dragen. Maar welke bedrijven zijn dit eigenlijk? 

Kritisch op de betrokken bedrijven 
Bij de inmiddels dertig [2] aangesloten bedrijven horen onder andere Schiphol, de Rabobank en Booking.com. Hierover uitte raadslid Judith Krom zich kritisch: “van een deel van dit geld vragen we ons af of je het wel zou moeten willen aannemen.” De Rabobank is namelijk medeverantwoordelijk voor grootschalige ontbossing en natuurverwoesting in de Amazone en doet zaken met honderden illegale ontbossers in Brazilië [3,4]. Judith: “het is toch onwenselijk dat een stad met duurzaamheidsambities geld aanneemt van een bedrijf zoals de Rabobank?”

Voor een deelname aan het Nieuw Amsterdams Verbond zijn wel gedragsregels opgesteld, waaronder: ‘leden ondernemen geen actie die de leefbaarheid van de stad onder druk zet of aantast’. In het licht hiervan wees Judith naar het betrokken bedrijf Schiphol: de luchthaven die bekend staat om milieuvervuiling, geluidsoverlast voor omwonenden en gezondheidsklachten van medewerkers [5,6]. En Booking.com? Zij dragen bij aan mensenrechtenschendingen door accommodaties aan te bieden in illegaal bezet gebied op de Westelijke Jordaanoever [7]. Judith concludeerde kritisch: “als je maar betaalt, dan is het goed, zo lijkt het.”  

Kies voor maatschappelijk verantwoorde ondernemers 
Tijdens de bespreking met de burgemeester en de andere partijen in de gemeenteraad bleek dat de zorgen van de Partij voor de Dieren maar weinig gedeeld werden, en inhoudelijke reacties op de kritiek bleven uit. Onze motie om strengere eisen te stellen aan de bedrijven die willen worden toegelaten bij het Nieuw Amsterdams Verbond heeft het met stemmen tegen van de PvdA, D66, VVD, Volt, CDA en JA21 dan ook niet gehaald.  

De Partij voor de Dieren begrijpt de wens om maatschappelijke organisaties een weg te laten vinden naar betrokken ondernemers die iets willen doen voor de stad. Wij zijn daarentegen kritisch op welke bedrijven vervolgens deelnemen aan initiatieven zoals het NAV, omdat het in Amsterdam geïnvesteerde geld niet ten koste mag gaan van de natuur, mensenrechten en landen elders. Als we het Nieuw Amsterdams Verbond willen laten uitgroeien tot een gerespecteerd instituut, moeten we ervoor kiezen om met maatschappelijk verantwoorde ondernemers in zee te gaan.  

[1] https://www.parool.nl/amsterdam/halsema-doet-noodoproep-aan-bedrijfsleven-kom-in-actie-tegen-armoede-en-segregatie-in-de-stad~b449b614/ 
[2] https://www.parool.nl/amsterdam/bij-halsema-s-paradepaardje-nieuw-amsterdams-verbond-zit-ook-booking-maar-past-dat-bedrijf-er-wel-bij~b3a35be5/ 
[3] https://www.greenpeace.org/nl/algemeen/65511/waarom-de-ceo-van-rabobank-een-sleutelrol-speelt-in-de-strijd-tegen-ontbossing/
[4] https://specials.fd.nl/rabobank-en-de-ontbossers?auth=failed 
[5]https://amsterdam.partijvoordedieren.nl/nieuws/juridische-stappen-tegen-schiphol-georganiseerde-milieucriminaliteit
[6]https://amsterdam.partijvoordedieren.nl/nieuws/de-schurkenstreken-en-milieuvergrijpen-van-schiphol
[7] https://www.theguardian.com/world/ng-interactive/2025/feb/27/seized-settled-let-how-airbnb-and-bookingcom-help-israelis-make-money-from-stolen-palestinian-land   
 
Omslagfoto: Els Danquah / Het Parool